این اختلافِ سه‌ساله، در ظاهر ساده به‌نظر می‌رسد، اما در عمل به‌معنای افزایش مصرف سوخت، هزینه نگهداری، خرابی‌های بیشتر و در نهایت کاهش اعتماد عمومی به اتوبوس‌هاست. ناوگانی با عمر بالا نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه گاهی برای ادامه فعالیت، هزینه‌ای بیش از ارزش خود تحمیل می‌کند. مسئله‌ای که ضرورت تسریع در فرایند نوسازی ناوگان اتوبوسرانی شهری یزد را بیش از پیش نشان می‌دهد.

هزینه‌های نجومی نوسازی؛ مانع اصلی به‌روزرسانی ناوگان یزد

سرپرست سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری یزد با اشاره به چالش‌های مالی در حوزه نوسازی ناوگان بیان کرد: شهرداری برای انجام نوسازی ناوگان به تنهایی قادر به تأمین هزینه آن نخواهد بود و نیازمند اعتبارات دولتی است. در سال‌های گذشته نیز نوسازی و خرید ۲۹ دستگاه اتوبوس دولتی صرفاً با استفاده از منابع دولتی صورت گرفته است.

دهقان با اشاره به افزایش شدید هزینه‌های خرید اتوبوس تصریح کرد: با توجه به گرانی بیش از حد قیمت اتوبوس، در حال حاضر قیمت یک اتوبوس مناسب برقی در حدود ۲۰ میلیارد تومان و نوع گازوئیلی آن حدود ۱۶ میلیارد تومان است. این قیمت‌ها واقعاً از توان شهرداری‌ها خارج است.

برای درک بهتر این عددها کافی‌ست بدانیم، حتی اگر شهرداری یزد بخواهد فقط نیمی از ناوگان فعلی را نوسازی کند، باید منابعی در حد صدها میلیارد تومان فراهم کند. رقمی که بدون حمایت دولت، امکان‌پذیر نخواهد بود.

خروج ۵۹ دستگاه فرسوده از مدار در سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ در یزد 

وی خاطرنشان کرد: با توجه به تعداد اتوبوسی که برای نوسازی نیاز داریم، حتماً به حمایت‌های دولت نیازمند هستیم. در قانون بودجه کشور نیز پیش‌بینی‌هایی برای این موضوع شده که در حال پیگیری هستیم تا از آن‌ها استفاده کنیم.

سرپرست سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری یزد درباره ظرفیت‌های قانونی موجود افزود: در حال حاضر در حال پیگیری هستیم تا از فرصت‌هایی که در برنامه هفتم توسعه و موضوعات مرتبط با قانون بودجه کشور دیده شده، بهره‌برداری کنیم و نوسازی ناوگان را عملیاتی نماییم.

دهقان در خصوص وضعیت فنی بخشی از ناوگان فعال اظهار کرد: در حال حاضر ۷۴ دستگاه از اتوبوس‌های فعال در شهر یزد مربوط به دهه ۸۰ هستند که شرایط مطلوبی ندارند. این وضعیت از نظر سازمان قابل قبول نیست و برنامه‌ریزی برای جایگزینی آن‌ها در دستور کار قرار دارد.

وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در زمینه خروج ناوگان فرسوده گفت: از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲، حدود ۵۹ دستگاه خودروی فرسوده از مدار خارج شده است. همچنین ۲۹ دستگاه اتوبوس جدید خریداری شده که تاکنون ۱۵ دستگاه آن تحویل شده و منتظر دریافت ۱۴ دستگاه باقی‌مانده از سوی شرکت‌های خودروساز هستیم.

سرپرست سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری یزد با اشاره به اقدامات جایگزینی اتوبوس‌های فرسوده گفت: تعداد ۹ دستگاه مینی‌بوس خریداری کرده‌ایم و ان‌شاءالله تا پایان سال برنامه داریم که این ۹ دستگاه جایگزین ناوگان فرسوده شود تا شرایط حمل و نقل عمومی بهبود یابد.

نیاز مبرم به حمایت دولتی برای عبور از چالش‌های حمل و نقل عمومی

دهقان درباره مشکلات مربوط به استفاده از ظرفیت‌های قانونی نوسازی بیان کرد: یکی از مشکلات موجود این است که بودجه پیش‌بینی‌شده در قانون، مربوط به نوسازی است و نه توسعه. یعنی ابتدا باید خودرو را از رده خارج و اسقاط کنیم تا اتوبوس جدید تحویل داده شود.

وی ادامه داد: اسقاط ناوگان و چند ماه انتظار برای دریافت خودرو جدید، موجب ایجاد خلل در بحث حمل و نقل عمومی می‌شود. با این حال در حال رایزنی هستیم که از این فرصت‌های قانونی به بهترین شکل استفاده شود.

سرپرست سازمان حمل و نقل یزد همچنین اظهار کرد: در تلاشیم حتی از طریق انتشار اوراق مشارکت نیز بتوانیم بخشی از نوسازی ناوگان را انجام دهیم. با این حال، چالش‌های جدی در این مسیر وجود دارد که باید به آن‌ها توجه شود.

دهقان درباره مهم‌ترین موانع نوسازی ناوگان گفت: مهم‌ترین چالش‌ها قیمت بالای اتوبوس و عدم تأمین آن از سوی خودروسازان است. برخی شرکت‌های خودروسازی اتوبوسی تحویل نمی‌دهند و واردات نیز با چالش‌هایی روبه‌رو است.

وی با اشاره به مشکلات تأمین خودرو در سطح کشور اظهار کرد: تأمین اتوبوس با سختی‌های زیادی مواجه است. نمونه بارز این موضوع، شهرداری تهران است که علیرغم پیگیری‌ها و اتفاقات خاصی که در آنجا رقم خورده، همچنان تعدادی از ناوگان مورد نیاز به دستش نرسیده و این مسئله ناشی از مشکلات موجود در روند تأمین خودرو است.

سرپرست سازمان حمل و نقل یزد با اشاره به ضعف‌های قانونی موجود افزود: عدم پیش‌بینی تسهیلات لازم در قانون برای نوسازی ناوگان، یکی از مشکلات اصلی است. تسهیل‌گری قانونی باید به نحوی باشد که شهرداری‌ها بتوانند فرایند نوسازی را بدون توقف انجام دهند.

فرهنگ‌سازی و کیفیت خدمات؛ کلید افزایش استقبال از حمل و نقل عمومی

دهقان در پایان با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی استفاده از حمل‌ونقل عمومی گفت: ناوگان حمل و نقل فقط موضوع فنی نیست؛ فرهنگ‌سازی هم دارد. مردم باید ترغیب شوند به استفاده از ناوگان عمومی و این بدون بهبود کیفیت خدمات امکان‌پذیر نیست.

وی افزود: برای افزایش تمایل شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی، باید محدودیت‌هایی برای خودروهای شخصی اعمال شود؛ همچنین ایستگاه‌های مناسب با سرپناه و تهویه فراهم شود تا ناوگان از نظر زمانی و کیفی رقابت‌پذیر باشد.

دهقان تأکید کرد: مردم معمولاً بر اساس دو شاخص زمان سفر و هزینه سفر تصمیم‌گیری می‌کنند. در حال حاضر، استفاده از خودروی شخصی از نظر این دو شاخص نسبت به حمل و نقل عمومی مزیت دارد.

وی گفت: هرچند در سال‌های اخیر اتفاقات خوبی هم رخ داده است. از مجموع ۸۹۳ ایستگاه اتوبوس در شهر، حدود ۳۰۰ ایستگاه نوسازی شده و اقدامات خوبی برای بازنگری در پایانه‌ها و تجهیز اتوبوس‌ها به کولر انجام شده است.

سرپرست سازمان حمل و نقل یزد در پایان تأکید کرد: با وجود این اقدامات، همچنان مشکلاتی در حوزه حمل و نقل عمومی وجود دارد که نیازمند عزم جدی‌تر در سطح ملی است. این مشکلات صرفاً مربوط به شهر یزد نیست و در بسیاری از شهرهای کشور نیز مشاهده می‌شود.

یزد؛ شهری تاریخی که نیازمند نفسی تازه در حمل و نقل شهری است

حمل و نقل عمومی، شریان زنده شهر است؛ شریانی که اگر کند شود یا از کار بیفتد، زندگی روزمره مردم را دچار اخلال می‌کند.

هرچند که مدیریت شهری یزد تلاش دارد تا با همه دشواری‌ها، گام‌هایی برای نوسازی و بهبود بردارد؛ اما بدون حمایت فراگیر دولت، مشارکت نهادهای اقتصادی و البته اعتماد عمومی، این مسیر پر پیچ و خم، به مقصد نخواهد رسید. اگر کیفیت خدمات حمل و نقل عمومی بالا برود، نه‌تنها رفت و آمد شهری آسان‌تر خواهد شد، بلکه پایداری زیست‌محیطی و کاهش ترافیک نیز دست‌یافتنی‌تر می‌شود.

یزد به‌عنوان شهری تاریخی و فرهنگی، شایسته ناوگانی نو و شهری با نفس تازه است. حالا نوبت تصمیم‌های جدی‌تری‌ست؛ از قانون‌گذاران، مسئولان و البته از خود ما، شهروندانی که انتخابمان آینده این شهر را می‌سازد.

انتهای خبر/