حضور پررنگ‌تر دختران در مؤسسات آموزش عالی یزد

نگاهی به ترکیب جنسیتی دانشجویان استان نشان می‌دهد دختران سهم بیشتری نسبت به پسران دارند و حضور آن‌ها با سرعت بیشتری در حال افزایش است. تعداد دانشجویان پسر 32 هزار و 779 نفر بوده و رشد آن نسبت به سال قبل 2/6 دهم درصد گزارش شده است، در حالی که تعداد دانشجویان دختر 37 هزار و 197 نفر بوده و رشد 3/3 دهم درصد را تجربه کرده‌اند. در واقع می‌توان گفت این روند نشان می‌دهد که آینده علمی یزد روز به روز زنانه‌تر می‌شود و دختران سهم بیشتری در فضای دانشگاهی پیدا می‌کنند.

از نظر مقاطع تحصیلی، کارشناسی همچنان پرجمعیت‌ترین دوره استان است. بیش از 43 هزار و 700 نفر در این مقطع تحصیل می‌کنند و نسبت به سال گذشته رشد 4/4 دهم درصدی داشته‌اند. این آمار بیانگر آن است که کارشناسی مسیر اصلی تحصیل برای دانشجویان استان یزد باقی مانده است. در مقابل، مقطع کاردانی با جمعیتی نزدیک به 10 هزار نفر و رشد نیم درصدی نسبت به سال گذشته، جایگاه محدودتری دارد و به نظر می‌رسد بسیاری از دانشجویان ترجیح می‌دهند مستقیم وارد مقاطع بالاتر شوند.

کارشناسی ارشد با جمعیت 10 هزار و 931 نفر کاهش 5/9 دهم درصدی نسبت به سال قبل داشته است. این کاهش می‌تواند به دلایل متعددی بازگردد که همگی نشان‌دهنده تغییر نگاه دانشجویان به مسیرهای تحصیلی و شغلی است. محدودیت‌های بازار کار و دشواری یافتن شغل متناسب با رشته تحصیلی باعث شده بسیاری از فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد با چالش‌های ورود به محیط‌های اداری و سنتی مواجه شوند. از سوی دیگر، تغییر انگیزه و گرایش دانشجویان به سمت فعالیت در حوزه‌های آزاد، کسب و کارهای مستقل، کارهای خلاقانه و انعطاف‌پذیر نیز نقش مهمی ایفا کرده است، چرا که این مسیرها فرصت‌های بیشتری برای رشد فردی، تجربه عملی و ایجاد درآمد مستقل فراهم می‌کنند. در کنار این موارد، تغییرات اجتماعی و اقتصادی و افزایش جذابیت مهارت‌های فنی و حرفه‌ای نیز بر تصمیم دانشجویان تأثیرگذار بوده و موجب شده برخی از آن‌ها ترجیح دهند مسیرهای غیررسمی و آزاد را جایگزین ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد کنند.

در همین حال، دکترای حرفه‌ای با 2 هزار و 842 نفر رشد 19 درصدی را تجربه کرده است که نشان می‌دهد رشته‌های حرفه‌ای مانند پزشکی و داروسازی بیش از گذشته مورد استقبال قرار گرفته‌اند و دکترای تخصصی نیز با 2 هزار و 638 نفر، افزایش پانزده و نیم درصدی نسبت به سال گذشته داشته است.

علوم انسانی پرجمعیت‌ترین و کشاورزی و دامپزشکی کم‌جمعیت‌ترین گروه‌های تحصیلی استان یزد

وقتی توزیع رشته‌ها را بررسی می‌کنیم، علوم انسانی با سهم 49/7 دهم درصد همچنان پرجمعیت‌ترین گروه تحصیلی استان است، هرچند نسبت به سال گذشته 1/5 درصد کاهش یافته است. رشته‌های فنی و مهندسی با سهم 24 درصدی جایگاه دوم را دارند و تغییر آن‌ها نسبت به سال گذشته بسیار جزئی بوده است. علوم پزشکی با سهم 9/9 دهم درصد و رشد 1/2 دهم درصدی جایگاه خود را حفظ کرده و این رشد در کنار افزایش دکترای حرفه‌ای نشان‌دهنده اهمیت رو به افزایش حوزه سلامت در استان است. گروه هنر نیز با سهم 9/3 دهم درصد حضور قابل توجهی دارد که با توجه به پیشینه فرهنگی و هنری یزد، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.

در مقابل، علوم پایه با سهم 5/1 دهم درصد و رشد اندک 0/1 درصدی در جایگاه پایینی قرار دارد و رشته‌های کشاورزی و دامپزشکی نیز تنها 2 درصد از کل دانشجویان را شامل می‌شوند و کاهش 0/2 درصدی نسبت به سال قبل داشته‌اند. این روند می‌تواند هشداری برای برنامه‌ریزان آموزشی باشد تا توجه بیشتری به جذب دانشجو در این رشته‌ها نشان دهند.

آمارها مسیر آینده آموزش عالی یزد را روشن می‌کنند

آمارها نشان می‌دهند که آموزش عالی در یزد در سال ۱۴۰۳ نه تنها مسیر خود را حفظ کرده بلکه با تغییرات معنادار و رو به رشد همراه بوده است. افزایش تعداد کل دانشجویان، پیشی گرفتن دختران از پسران، کاهش دانشجویان کارشناسی ارشد و در مقابل رشد چشمگیر دکترای حرفه‌ای و تخصصی همگی نمایانگر تغییرات ساختاری در مسیر تحصیلی جوانان استان است. ترکیب رشته‌ها نیز با حضور پررنگ علوم انسانی و مهندسی در کنار تقویت حوزه سلامت و سهم قابل توجه هنر تصویری متنوع و پویا از محیط دانشگاهی ارائه می‌دهد. اگر این روندها با سیاست‌گذاری علمی و برنامه‌ریزی هدفمند همراه شود، می‌توان انتظار داشت یزد در سال‌های آینده جایگاهی فراتر از امروز پیدا کرده و به یکی از قطب‌های اصلی آموزش عالی کشور تبدیل شود. آمارها در این گزارش صرفاً اعداد نیستند، بلکه روایتگر مسیر تحولی هستند که آینده علمی، اجتماعی و اقتصادی استان را شکل می‌دهد.

انتهای خبر/